home *** CD-ROM | disk | FTP | other *** search
/ Chip 1997 August / CHIP Turkiye Ağustos 1997.iso / oyun / decade / dutch.man < prev    next >
Text File  |  1996-09-13  |  57KB  |  1,146 lines
  1. Voorwoord en gebruikersbepalingen
  2.  
  3.    Hfd. 1: INSTALLATIE
  4.       1.1. Systeemvereisten
  5.       1.2. Het installeren
  6.       1.3. Files en directories na installatie
  7.       1.4. De REBEL.CFG file
  8.       1.5. Tips voor systeemoptimalisatie
  9.  
  10.    Hfd. 2: OPSTARTSCHERM (niet aanwezig in ASCII-file)
  11.  
  12.    Hfd. 3: HET EERSTE SPEL
  13.       3.1. Zetinvoer
  14.       3.2. Zet-manipulatie
  15.       3.3. Wijzigen van het schaakprogramma (kort)
  16.       3.4. Beëindigen van het programma
  17.  
  18.    Hfd. 4: ALGEMENE REGELS T.A.V. DE BEDIENING
  19.       4.1. Stukken verzetten
  20.       4.2. Gebruik van pulldown-menu's
  21.       4.3. Gebruik van de aanklik-knoppen
  22.       4.4. Snel-toetsen
  23.       4.5. Files laden en wegschrijven
  24.            4.5.1. Files laden
  25.            4.5.1. Wegschrijven van een file
  26.  
  27.    Hfd. 5: BEïNVLOEDING VAN HET SCHAAKGEDEELTE
  28.       5.1. Wijzigen van het schaken van REBEL DECADE 1.2
  29.       5.2. De verschillende nivo's onder NIVO F2
  30.       5.3. De verschillende opties onder OPTIES F3
  31.            5.3.1. Permanent brain
  32.            5.3.2. Brute force
  33.            5.3.3. Combinatie
  34.            5.3.4. Selectie
  35.            5.3.5. Speelstijl
  36.            5.3.6. Sterkte
  37.            5.3.7. Hashtabellen
  38.       5.4. Boekopeningen
  39.            5.4.1. Boekopeningen laden (DATA F4)
  40.            5.4.2. Boekopeningen aan/uit (INSTEL F5)
  41.            5.4.3. Alternatieve openingsboeken
  42.  
  43.    Hfd. 6: DATABASE
  44.       6.1. Database laden/wegschrijven
  45.       6.2. Partij laden (DATA F4)
  46.       6.3. Volgende partij van de database (DATA F4)
  47.       6.4. Partij bewaren (DATA F4)
  48.       6.5. Partij overschrijven (DATA F4)
  49.       6.6. Partij wissen (DATA F4)
  50.       6.7. Reorganiseren (DATA F4)
  51.       6.8. Zoekfunkties (DATA F4)
  52.            6.8.1. Zoek op namen
  53.            6.8.2. Zoek op tekst
  54.            6.8.3. Zoek op zetten
  55.            6.8.4. Zoek op stelling
  56.       6.9. Overzichten (DATA F4)
  57.            6.9.1. Volledig overzicht
  58.            6.9.2. Top 40 op percentage
  59.            6.9.3. Top 40 op elo-rating
  60.            6.9.4. Toernooi
  61.            6.9.5. Tweekamp
  62.            6.9.6. Boekopeningen
  63.       6.10. Nieuwe databases (DATA F4)
  64.  
  65.    Hfd. 7: SCHERMINSTELLINGEN
  66.        7.1. Standaard instellingen (START F1)
  67.        7.2. Standaard kleuren (START F1)
  68.        7.3. Namen veranderen (INSTEL F5)
  69.        7.4. Toon materiaal (INSTEL F5)
  70.        7.5. Toon hint (INSTEL F5)
  71.        7.6. Toon oordeel (INSTEL F5)
  72.        7.7. Toon/bewaar varianten (INSTEL F5)
  73.        7.8. Bord draaien (INSTEL F5)
  74.        7.9. Talen (INSTEL F5)
  75.        7.10. Kleuren (INSTEL F5)
  76.        7.11. Stukken (INSTEL F5)
  77.        7.12. Bewaar instellingen (INSTEL F5)
  78.        7.13. Het kommentaarveld
  79.  
  80.  
  81.    Hfd. 8: STELLINGEN OPZETTEN (POS F6)
  82.        8.1. Stelling opzetten (POS F6)
  83.        8.2. Leegmaken bord (POS F6)
  84.        8.3. Opzetten afbreken (POS F6)
  85.        8.4. Wit/zwart aan zet (POS F6)
  86.  
  87.    Hfd. 9: OVERIGE OPTIES
  88.        9.1. Analyse mode (NIVO F2)
  89.        9.2. Speler-speler (OPTIES F3)
  90.        9.3. Automatisch (OPTIES F3)
  91.        9.4. Analyseer partij (OPTIES F3)
  92.        9.5. Analyseer database (OPTIES F3)
  93.        9.6. Ga naar zetnummer (OPTIES F3)
  94.        9.7. Zoek naar zet (OPTIES F3)
  95.        9.8. Ga naar einde (OPTIES F3)
  96.        9.9. Herspeel partij
  97.        9.10. Schrijf zetkommmentaar (OPTIES F3)
  98.        9.11. Partij naar tekstfile (OPTIES F3)
  99.        9.12. Printeruitvoer (OPTIES F3)
  100.        9.13. Aanvangspartij (DATA F4)
  101.        9.14. Geluid (INSTEL F5)
  102.        9.15. Muis (INSTEL F5)
  103.        9.16. Tijd wisselen
  104.        9.17. Namen wisselen
  105.  
  106.    Hfd. 10: PROBLEMEN
  107.        10.1. AUTOEXEC.BAT problemen
  108.        10.2. Afwezige files
  109.  
  110.    Hfd. 11: HET MEPHISTO BORD
  111.         11.1. Spelen met het Mephisto bord
  112.         11.2. Mephisto bord aan/uit
  113.  
  114.    Hfd. 12: KORTE HISTORIE
  115.  
  116.  
  117. VOORWOORD EN GEBRUIKERSOVEREENKOMST
  118.  
  119.  
  120. Geachte lezer,
  121.  
  122. Hartelijk welkom bij de groeiende groep schakers die ook van een PC gebruik
  123. maakt. Met het verkrijgen van REBEL DECADE 1.2 hebt u ons inziens een goede keuze 
  124. gemaakt op het gebied van computerschaak-software. Niet alleen omdat de 
  125. computerschaak programma's van Ed Schröder bekend staan als één van de 
  126. allersterksten, maar ook omdat dit PC- programma met ingebouwde database u 
  127. zoveel nieuwe extra mogelijkheden geeft, dat we er alle vertrouwen in hebben
  128. dat u niet alleen de mogelijkheden van de PC meer zult gaan waarderen, maar 
  129. ook, en daar gaat het uiteindelijk om, dat u meer plezier in schaken zult 
  130. gaan krijgen. 
  131. Wij wensen u dat in ieder geval toe!
  132.  
  133. Het REBEL team van Schröder BV.
  134.  
  135.  
  136. GEBRUIKERSBEPALINGEN
  137.  
  138. COPYRIGHT
  139. De software is eigendom van Schröder BV en wordt door nederlands, internationaal
  140. en nationaal recht beschermd. U mag dit produkt niet verhuren, verleasen, in
  141. licentie geven of anderszins overdragen, tenzij u het produkt voorgoed weggeeft,
  142. onder de voorwaarde dat de ontvanger zich akkoord verklaart met deze bepalingen.
  143. Het is niet toegestaan dit produkt te veranderen, te splitsen of anderszins te
  144. disassembleren noch veranderde vormen van dit produkt te produceren.
  145.  
  146. AANSPRAKELIJKHEID
  147. Schröder BV noch de wederverkoper zijn aansprakelijk te stellen voor schade, en
  148. in het bijzonder niet voor vervolgschade, die door enige, welke dan ook,
  149. vergissing of enige fout, welke dan ook, bij gebruik van dit programma
  150. veroorzaakt zou worden.
  151.  
  152. Deze bepalingen zijn onderworpen aan de nederlandse wet.
  153.  
  154.  
  155. Hfd. 1: INSTALLATIE
  156.  
  157. 1.1. Systeemvereisten
  158. De volgende specificaties van uw PC zijn vereist:
  159. 386-processor of hoger, VESA/VGA-kaart en monitor, minimaal 2Mb vrij intern
  160. geheugen, MS-DOS 4.0 of hoger en een harde schijf met minimaal 2Mb vrij. 
  161. Aanbevolen wordt, een extern disk-caching-programma (128 of 256 kb). Dit is 
  162. met name bij gebruik van database opties aan te bevelen. Het vrij zijn van 
  163. meer intern geheugen dan de minimale 2Mb zal vooral het schaken positief 
  164. beïnvloeden.
  165.  
  166. 1.2. Het installeren
  167. * doe de diskette in de floppy-drive van uw PC;
  168. * aktiveer de disk (door bijv. "a:" te typen gevolgd door ENTER);
  169. * type "install" gevolgd door ENTER;
  170. * het scherm toont uw de standaard instellingen voor het installeren en
  171. vraagt of u daarmee akkoord gaat. Indien u met "Y" antwoordt, zal het programma
  172. geïnstalleerd worden, indien u "N" intoetst, kunt u vervolgens de instellingen
  173. wijzigen.
  174.  
  175. 1.3. Files en directories die aanwezig dienen te zijn na installatie:
  176. FILES:
  177. * REBEL.EXE: het schaakprogramma waarmee u iedere keer opstart;
  178. * REBEL.CFG: de gebruikersinstellingen (zie paragraaf 1.4)
  179. * REBEL.CLR: de kleurinstellingen
  180. * REBEL.BGN: de informatie over de laatste partij van de voorgaande keer dat
  181.   REBEL DECADE 1.2 gebruikte;
  182. * REBEL.TRL: allerlei schermboodschappen in de diverse talen;
  183. * REBEL.GIF: het welkomscherm;
  184. * BOOK.TRL: de boekopeningsnamen in de diverse talen
  185. * BOOK.TRX: de boekzetten die met de BOOK.TRL corresponderen;
  186.  
  187. Directories:
  188. * BOOKS bevat drie boekopeningsbestanden:
  189.     * REBEL.MVS (400.000 zetten);
  190.     * SMALL.MVS (100.000 zetten);
  191.     * KASPAROV.MVS (100.000 zetten).
  192. * GAMES  bevat vier databases:
  193.     * GAMESBASE met als inhoud ruim 1000 (groot)meester partijen;
  194.     * TACTICS 50 taktische stellingen met complete uitleg;
  195.     * BT-2450 30 stellingen van de bekende BT-test om de sterkte van de
  196.       computer te bepalen;
  197.     * BT-2630 de nieuwste BT-test voor sterke programma's.
  198. * TEXT om tekstfiles naartoe te schrijven;
  199. * PIECES bevat drie verschillende stukkensets REBEL.PCS, CREATIVE.PCS en
  200.   BLOCK.PCS;
  201.  
  202. Wat te doen als bepaalde files ontbreken?:
  203. Geen REBEL.CFG: het scherm zal automatisch volgens de standaardwaarden worden
  204.                 ingesteld;
  205. geen REBEL.CLR: de kleuren zullen volgens standaardwaarden worden ingesteld;
  206. geen REBEL.BGN: het programma zal een nieuwe partij opstarten;
  207. geen REBEL.TRL: het programma zal stoppen;
  208. geen REBEL.MVS: u krijgt een foutmelding met de keus om te stoppen of om zonder
  209.                 openingsboek te spelen;
  210. geen REBEL.PCS: het programma zal stoppen;
  211. geen REBEL.GIF: het programma zal stoppen.
  212. geen BOOK.TRL : het programma zal stoppen;
  213. geen BOOK.TRX : het programma zal stoppen.
  214.  
  215. In die gevallen dat het programma stopt, dient u, om weer gebruik te kunnen
  216. maken van REBEL DECADE 1.2, ervoor zorg te dragen, dat de ontbrekende files weer
  217. aanwezig zijn.
  218.  
  219. 1.4. De REBEL.CFG file
  220. In de REBEL.CFG zijn de volgende gebruikersinstellingen opgeslagen:
  221. * naam (en path) van het te gebruiken openingsboek;
  222. * naam (en path) van de te gebruiken database;
  223. * naam (en path) van de te gebruiken stukkenset;
  224. * bord wel/niet gedraaid;
  225. * wel/niet gebruik van openingsboek;
  226. * de te gebruiken taal;
  227. * wel/niet variant bewaren;
  228. * wel/niet variant tonen;
  229. * geluid aan/uit;
  230. * wel/niet materiaalverschil laten zien;
  231. * wel/niet hintzet tonen;
  232. * wel/niet opgeven;
  233. * muis aan/uit.
  234.  
  235. Er is principieel voor gekozen om de instellingen van het schaakgedeelte van
  236. REBEL DECADE 1.2 die van de standaard afwijken, NIET te bewaren, zodat REBEL DECADE 1.2
  237. altijd zal opstarten met de sterkst mogelijke instelling. Een uitzondering
  238. hierop is het nivo, daar dit bij het opstarten bepaald wordt door wat het nivo
  239. was toen u het programma beëindigde (wordt opgeslagen in REBEL.BGN).
  240.  
  241. 1.5. Tips voor systeemoptimalisatie voor REBEL DECADE 1.2.
  242. Vooral bij veelvuldig gebruik van de Database raden we u aan een disk-caching
  243. programma zoals "Smartdrive" of "Norton Cache" te gebruiken.
  244. Zo hebben we bij gebruik van Smartdrive een snelheidswinst van 400% gezien
  245. en "Norton Speedcache6" van de firma Symantec levert zelfs een winst van 
  246. 900% qua snelheid op bij het zoeken in de database.
  247.  
  248. Hfd. 3: HET EERSTE SPEL
  249.  
  250. Als u met een partij wilt beginnen, dient u een zet in te voeren waarna de
  251. computer een tegenzet zal gaan berekenen; indien u wilt dat de computer begint,
  252. dient u de REBEL knop aan te klikken of ALT_M in te drukken.
  253.  
  254. 3.1. Zetinvoer
  255. U kunt op meerdere manieren een zet invoeren:
  256. * klik met de muis een stuk aan en klik vervolgens het bestemmingsveld aan;
  257. * ga met de cursortoetsen naar het veld waar het te verplaatsen stuk staat en
  258.   toets ENTER, breng vervolgens het stuk met de cursortoetsen naar het gewenste
  259.   veld en toets ENTER;
  260. * typ de coördinaten in van het veld waar het te verplaatsen stuk staat en van
  261.   het bestemmingsveld.
  262.  
  263. U kunt deze manieren door elkaar heen gebruiken. Indien de door u gewenste zet
  264. legaal is, zal het stuk op het bestemmingsveld geplaatst worden en de computer
  265. zal een tegenzet gaan berekenen.
  266.  
  267. * Indien de getoonde hintzet de zet is die u wilt doen, kunt u deze zet doen
  268.   door met de muis de desbetreffende tekstbalk aan te klikken of met het de
  269.   sneltoets ALT_H;
  270. * alleen voor de muisgebruikers is er ook nog de mogelijkheid om indien het
  271.   kommentaarveld boekzetten bevat, een boekzet aan te klikken die dan uitgevoerd
  272.   wordt.
  273. * Indien u wilt dat de computer een andere boekzet doet en er is een
  274.   alternatieve zet aanwezig in het openingsboek, dan kunt u middels het indrukken
  275.   van F10 de computer een andere boekzet laten doen, dit is de zogeheten
  276.   "next-best" functie.
  277.  
  278. 3.2. Zet-manipulatie
  279. U hebt met de aanklikknoppen een aantal mogelijkheden om met zetten te
  280. manipuleren. (voor het gebruik zie paragraaf 4.3)
  281. * knop << neemt drie hele zetten terug;
  282. * knop < neemt een halve zet terug;
  283. * knop REBEL dwingt het programma te gaan rekenen of, indien het programm
  284.   rekent, de zet te doen waar het REBEL program ma op dat moment over aan het
  285.   rekenen is
  286. * knop > speelt een halve zet vooruit indien aanwezig;
  287. * knop >> speelt drie hele zetten vooruit indien aanwezig.
  288.  
  289. Voor de muisgebruiker is er ook nog de mogelijkheid naar een bepaalde zet van
  290. de partij te gaan door deze aan te klikken in de zettenlijst. Via het menu
  291. OPTIES F3 kunt u ook naar bepaalde zetten gaan (zie paragraaf 9.6, 9.7, 9.8)
  292.  
  293. 3.3. Wijzigen van het schaakprogramma (kort)
  294. In deze paragraaf wordt kort ingegaan op de mogelijkheden om het rekenen van de
  295. computer te beïnvloeden. Voor een uitgebreide uitleg verwijzen wij u naar
  296. hoofdstuk 5.
  297. * u kunt de tijd die de computer gebruikt om te rekenen wijzigen via NIVO F2;
  298. * u kunt de diepte van rekenen, het gebruik van vrij geheugen om berekeningen
  299.   op te slaan en het wel of niet rekenen tijdens uw beurt wijzigen via 
  300.   OPTIES F3;
  301. * u kunt bepalen of en zo ja van welk openingsboek de computer gebruik zal
  302.   maken bij het begin van de partij via resp. INSTEL F5 en DATA F4.
  303.  
  304. 3.4. Beëindigen van het programma
  305. U beëindigt het programma via START F1-terug naar DOS of door ALT_X. Indien u
  306. iets gewijzigd hebt aan de programma-instellingen en/of aan de kleuren (voor een
  307. beschrijving zie paragraaf 1.4), zal het program a1v1a5e30:01u d═ze wijzigingen 
  308. wilt bewaren of niet.
  309.  
  310.  
  311. Hfd. 4: ALGEMENE REGELS T.A.V. DE BEDIENING
  312.  
  313. In principe kunt in ieder programma-onderdeel een stap terug door ESC in te
  314. drukken. De muisgebruikers kunnen hiervoor bijna altijd terecht in de
  315. linkerbovenhoek van het scherm.
  316.  
  317. 4.1. Stukken verzetten
  318. Op de eerste drie mogelijkheden die genoemd worden in paragraaf 3.1. is voor
  319. de toetsgebruikers nog de volgende aanvulling van toepassing met de volgende
  320. toetsen:
  321. * PG-UP veld schuin rechts naar boven;
  322. * PG-DWN veld schuin rechts naar beneden;
  323.  
  324. 4.2. Gebruik van pulldown-menu's
  325. De 6 pulldown menus laten zich op de windows-manier gebruiken.
  326. Indien u een menu met de muis aanklikt en u houdt de muisknop ingedrukt, zal
  327. de muis over het geopende menu gaan en met de muis zal een oplichtende balk over
  328. de keuzes meegaan. Waar u de muis loslaat zal onmiddelijk de desbetreffende
  329. keuze uitgevoerd worden. U kunt ook met de muis aanklikken en loslaten en
  330. vervolgens in het geopende menu met de muis de gewenste keuze aanklikken. De
  331. pulldown menus zijn voor de toetsgebruiker bereikbaar via de corresponderende
  332. funktietoetsen, met de cursortoetsen kunt u de gewenste keuze bereiken. Sommige
  333. keuzes hebben nog een uitschuifmogelijkheid, aangegeven door << of >>.
  334. Deze schuiven automatisch uit.
  335. De toetsgebruiker kan met de cursortoets naar links of rechts een
  336. keuze in het submenu selecteren.
  337.  
  338. 4.3. Gebruik van de aanklik-knoppen
  339. Door de enkelvoudige betekenis van deze knoppen, kunnen deze worden aangeklikt
  340. zonder dat daarbij de muisknop ingedrukt gehouden dient te worden. Voor de
  341. toetsgebruikers zijn er corresponderende snel-toetsen. Indien aangeklikt, zal
  342. een aanklik-knop kort oplichten.
  343. BETEKENIS:
  344.   <<      drie zetten terug (sneltoets ALT_B);
  345.   <       één zet terug (sneltoets "-")
  346.  REBEL    ga rekenen of, indien programma al rekent: stop rekenen en
  347.           geef direct zet af (sneltoets ALT_M);
  348.           deze knop verandert in GAME in het nivo analyse en geeft u
  349.           mogelijkheid om terug te keren naar de oorspronkelijke zetten, indien
  350.           u bent afgeweken de zetten die de partij oorspronkelijk bevatte;
  351.           deze knop verandert in EXIT bij het analyseren van een en geeft u de
  352.           gelegenheid dit te onderbreken en terug te keren naar database of
  353.           partij die op dat moment op het bord staat (sneltoets ESC);
  354.   >       één zet vooruit (sneltoets "+");
  355.   >>      drie zetten vooruit (sneltoets ALT_F);
  356.   
  357. 4.4. Snel-toetsen
  358.  
  359. Er zijn een aantal snel-toetsen beschikbaar, de meesten gebaseerd  op
  360. gelijktijdig ingedrukt houden van de ALT toets en een letter, onverschillig of
  361. dit een hoofd- of een kleine letter is.
  362.  ALT_B        aanklik-knop <<
  363.  "-"          aanklik-knop <
  364.  ALT_M          aanklik-knop REBEL of, indien in het database gedeelte het
  365.         switchen van de plaatsaanduiding met de volgende drie zetten.
  366.  "+"            aanklik-knop >
  367.  ALT_F          aanklik-knop >>
  368.  ALT_G          nieuwe partij
  369.  ALT_X        terug naar DOS
  370.  ALT_L          laad partij
  371.  ALT_N          laad volgende partij
  372.  ALT_I          info indien er een partij geladen is, zoniet dan komt deze
  373.                 toets overeen met START F1-programma-info
  374.  ALT_T          verander inhoud commentaarveld of, indien in een database-optie:
  375.                 schrijf naar een tekstbestand
  376.  ALT_H        voer hintzet uit indien aanwezig
  377.  END            ga naar einde partij
  378.  HOME           ga naar begin partij
  379.  
  380. 4.5. Files laden en wegschrijven
  381.  
  382. 4.5.1. Files laden
  383. * DATA F4-laad database: hiermee laadt u een andere database;
  384. * DATA F4-laad openingsboek: hiermee laadt u een ander openingsboek;
  385. * INSTEL F5-stukkenset: hiermee laadt u een andere stukkenset.
  386. De standaarddirectories voor de database, het openingsboek en de stukkenset zijn
  387. vastgelegd in de REBEL.CFG file.
  388.  
  389. De zettenlijst zal veranderen in een overzicht in alfabetische  volgorde van de
  390. aanwezige subdirectories en files in de directory die gebruikelijk is voor de
  391. keuze die u hebt geselecteerd. U kunt middels aanklikken van (sub)directories en
  392. harddisk(s) iedere (sub )directory en harddisk bereiken die uw computer bevat.
  393. De eventueel aanwezige floppydrive(s) zijn NIET binnen het REBEL programma te
  394. bereiken. De gewenste file laadt u eenvoudig door deze aan te klikken. Voor de
  395. toetsgebruikers geldt dat zij hun keuze, die met de cursor toetsen is bereikt,
  396. dienen te bevestigen met ENTER.
  397.  
  398. Naast het overzicht is voor de muisgebruiker een verticale balk beschikbaar
  399. waarmee u extra snel door de (sub)directory kunt gaan. Voor de toetsgebruiker
  400. zijn de PG-UP, PG-DWN, HOME en END voor dit doel beschikbaar.
  401. In de nivo-balk staan de aanwezige harddisk(s) afgebeeld, voor de toetsgebruiker
  402. te bereiken middels de cursor-links en cursor-rechts toets. In de nivo-balk
  403. buiten de harddisk(s) klikken zal u de optie doen verlaten. Voor toetsgebruiker
  404. is dit de ESC toets.
  405.  
  406. 4.5.1. Wegschrijven van een file
  407. Deze mogelijkheid zal u geboden worden bij:
  408. * OPTIES F3-partij naar textfile;
  409. * DATA F4-nieuwe database;
  410. * OPTIES F3-analyseer database indien ANALYSE.DAT al bestaat.
  411. * DATA F4-overzichten. Indien er daadwerkelijk een overzicht door u gevraagd
  412. wordt, hebt u na de eerste overzichtspagina de mogelijkheid het overzicht naar
  413. file weg te schrijven. Het programma zal u waarschuwen indien u hiermee een
  414. reeds bestaande file zou overschrijven of een voor DOS ongeldige filenaam
  415. invoert.
  416.  
  417.  
  418. Hfd. 5: BEïNVLOEDING VAN HET SCHAAKGEDEELTE
  419.  
  420. 5.1. Wijzigen van het schaken van REBEL DECADE 1.2
  421. Het schakend gedeelte van het programma is op verschillende wijzen te 
  422. beïnvloeden. Omdat het programma standaard opstart met de sterkst mogelijke
  423. instellingen (m.u.v. het nivo) zal iedere verandering in principe een
  424. verzwakking van het programma betekenen.
  425.  
  426. 5.2. De verschillende nivo's onder NIVO F2
  427. Het nivo wordt bij opstarten bepaald door het nivo dat gold toen u de laatste
  428. keer het programma beëindigde. Door het level te veranderen kunt u het programma
  429. sterker of zwakker maken. Als algemene regel geldt, hoe meer tijd u de computer
  430. geeft, des te sterker zal het spelen.
  431.  
  432. Overzicht:
  433. TIJD      Het programma zal zich houden aan de ingestelde gemiddelde tijd.
  434.  
  435. BLITZ      Speel een partij met een vast ingestelde tijd voor de gehele partij.
  436.           Het programma zal u waarschuwen wanneer u door uw klok gaat. In dit
  437.           geval heeft u de partij verloren. U kunt de nog resterende tijd zien
  438.           in het tijd window. 
  439. HANDICAP  Werkt volgens dezelfde principes als BLITZ, maar in deze levels kunt
  440.           u uzelf meer tijd geven als de computer.
  441. TOERNOOI  Speel een partij op een toernooi level. Rebel zal u waarschuwen
  442.           wanneer u door uw klok gaat. In dit geval heeft u de partij
  443.           verloren. U kunt de nog resterende tijd zien in het tijd window.
  444.           Na de tijdcontrole(s) ontvangt u automatisch de benodigde extra
  445.           tijd voor de volgende tijdcontrole.
  446. PLY       Laat het programma spelen tot een vast ply diepte.
  447. MAT       Dit is een speciaal level alleen zinvol voor het oplossen van Schaak
  448.           problemen. Het programma zal nu ALLEEN naar varianten zoeken die tot
  449.           mat leiden. Indien het programma geen mat kan vinden dan zal het
  450.           programma dit melden en dus ook geen zet afgeven.
  451. USER      Werkt volgens dezelfde principes als TIJD, maar nu kunt u geheel
  452.           vrij de gemiddelde tijd bepalen.
  453.           Indien u bijv. 00:25 ingeeft dan zal het programma spelen op
  454.           gemiddeld 25 seconden per zet. ONEINDIG Het programma zal net zo lang
  455.           blijven doorrekenen totdat u het rekenproces stopt.
  456. ANALYSE   Voor dit speciale level verwijzen we u naar Hfd 9.1.
  457.  
  458. 5.3. De verschillende opties onder OPTIES F3
  459. OPTIES F3 bevat een aantal mogelijkheden het schaken van de computer te
  460. beïnvloeden.
  461.  
  462. 5.3.1. Permanent brain
  463. Hiermee kunt u bewerkstelligen of de computer wel of niet doorrekent in de tijd
  464. dat u aan zet bent. Staat het permanent brain aan, dan zal de computer ook
  465. rekenen in uw tijd.
  466.  
  467. 5.3.2. Brute force
  468. Hieronder wordt een schaakrekenmethode verstaan, waarbij de computer alle
  469. zetten die mogelijk zijn doorrekent. Staat deze echter uit, dan wordt de
  470. selectieve rekenmethode gebruikt, hetgeen inhoudt dat alleen die zetten grondig
  471. worden doorgerekend die de computer als zinvol beschouwt en daardoor sneller tot
  472. beter schaken kan komen.
  473.  
  474. 5.3.3. Combinatie
  475. Indien combinatie aan staat, zal de computer tactische wendingen in zijn spel
  476. over het algemeen sneller doorgronden en dus eerder een bepaalde combinatie
  477. vinden.
  478.  
  479. 5.3.4. Selectie
  480. In principe rekent de computer gunstige zetten dieper door dan andere, indien
  481. de brute force uit staat (zie ook 5.3.2.). Met deze optie kunt u de diepte van
  482. het doorrekenen van gunstige zetten, beïnvloeden. U krijgt een tiental keuzes
  483. indien u deze "uitschuift". Kiest u bijv. voor selectief 4, dan zal het
  484. programma als het bijvoorbeeld rekent op de 9e ply, 5 halve zetten
  485. brute force doorrekenen en vervolgens nog 4 halve zetten selectief, dus
  486. slechts die zetten die de computer aantrekkelijk toeschijnen. Standaard wordt
  487. het programma op "normaal" ingesteld hetgeen inhoudt dat de selectieve
  488. zoekdiepte geheel flexibel is. Het programma maakt dan zelf uit hoe diep en
  489. wanneer er nu wel of niet selectief gerekend wordt.
  490.  
  491. 5.3.5. Speelstijl
  492. Via een uitschuifmenu hebt u de keuze een vijftal speelstijlen die variëren van
  493. agressief tot defensief. In het pulldownmenu wordt de aktuele speelstijl
  494. aangegeven door de hoofdletter van de speelstijl.
  495.  
  496. 5.3.6. Sterkte
  497. Ook kunt u de tegenstand die de computer u biedt instellen middels drie nivo's
  498. die ook weer via een uitschuifmenu te voorschijn komen. Staat de computer op
  499. beginnersnivo ingesteld, dan hebt u de beste kansen om van de computer te
  500. winnen. In het pulldownmenu wordt het aktuele sterktenivo aangegeven door de
  501. hoofdletter van het sterktenivo.
  502.  
  503. 5.3.7. Hashtabellen
  504. De term hashtabellen heeft betrekking op een methode van het schaakprogramma
  505. waarin reeds doorgerekende stellingen worden opgeslagen. Dit kan uiteraard erg
  506. nuttig zijn voor REBEL DECADE 1.2, immers als tijdens het rekenen een opgeslagen
  507. stelling in de hashtabel wordt gevonden dan is het niet meer nodig deze stelling
  508. te onderzoeken daar de uitkomst reeds bekend is.
  509. Met deze hashtabel techniek is het mogelijk het zoekproces gemiddeld te
  510. versnellen met een faktor drie. Bij de start van het programma zal REBEL DECADE 1.2
  511. zelf 192 Kb ruimte reserveren voor het gebruik van hashtabellen.
  512. Met deze optie onder OPTIES F3 kunt u het gebruik van hashtabellen aan/uit
  513. zetten.
  514.  
  515. 5.4. Boekopeningen
  516.  
  517. 5.4.1. Boekopeningen laden (DATA F4)
  518. Standaard wordt bij het opstarten van REBEL DECADE 1.2 het boek geladen dat in de
  519. REBEL.CFG staat. U kunt dit, ook tijdens de partij, wijzigen door een ander
  520. openingsboek te laden. (voor het laden zie par. 4.3.1.).
  521.  
  522. 5.4.2. Boekopeningen aan/uit (INSTEL F5)
  523. Met INSTEL F5-openingsboek kunt u beslissen of de computer gebruik mag maken
  524. van het geladen openingsboek of niet. Zo niet, dan zal de computer al bij de
  525. eerste zet gaan rekenen. Indien er nog vanuit het openingsboek wordt gespeeld en
  526. dus deze keuze aanstaat, zal in het kommentaarveld te zien zijn welke zetten het
  527. openingsboek nog bevat.
  528. Tevens kent het programma bijna 300 openingsvarianten bij naam. Als het
  529. programma een opening herkent zal het de naam ervan tonen in het kommentaarveld.
  530.  
  531. 5.4.3. Alternatieve openingsboeken
  532. Schröder BV brengt ook andere openingsboeken uit die los verkrijgbaar zijn.
  533. Dit zijn samengestelde openingsboeken van een speler (bijv. Karpov) of van een
  534. bepaald soort opening (bijv. Spaanse openingen). Zo waren er bij het verschijnen
  535. van REBEL DECADE 1.2 al reeds 12 miljoen openingszetten hiervoor beschikbaar. Voor
  536. meer informatie en/of bestellingen: Schröder BV, postbus 6365, 7401JJ Deventer,
  537. Holland.
  538.  
  539.  
  540. Hfd. 6: DATABASE
  541.  
  542. Wanneer uw huidig aktieve database op CD-Rom staat, zullen een aantal opties
  543. onder F4 niet aktief zijn omdat er geen files naar een CD-Rom kunnen worden
  544. weggeschreven.
  545.  
  546. 6.1. Database laden/wegschrijven
  547. Standaard wordt aan bij het opstarten van REBEL DECADE 1.2 de database geladen die
  548. in de REBEL.CFG staat. U kunt dit, ook tijdens de partij, wijzigen door een
  549. andere database te laden via DATA F4- laad database.( voor het laden zie par.
  550. 4.3.1.). De database maakt gebruik van de files met de uitgang DAT, IX1 en IX2.
  551. Wanneer u derhalve een database laadt en de corresponderende .IX1- of .IX2-file
  552. ontbreekt, zult u een foutmelding krijgen. Evenzo zal er een foutmelding komen
  553. indien u een nieuwe database aanmaakt en één van de genoemde files bestaat al.
  554.  
  555. 6.2. Partij laden (DATA F4)
  556. Wanneer u besluit een partij te laden uit een database, krijgt u een nieuw
  557. scherm voor ogen waarop de eerste twintig partijen van de database op zichtbaar
  558. zijn, alfabetisch op naam van de witte speler gerangschikt. Er zijn twee
  559. mogelijkheden om de rest van de partijen te zien:
  560. * u klikt bovenin het scherm het PG-DN icoon aan (of de PG-DN toets) en de
  561. volgende twintig worden getoond (met het PG-UP icoon (of de PG-UP toets) kunt u
  562. maximaal 20 pagina's terug);
  563. * u klikt bovenin het scherm een letter van het alfabet aan (of met de
  564. desbetreffende toets) en opnieuw worden 20 partijen zichtbaar, alfabetisch vanaf
  565. de letter die u hebt aangeklikt.
  566.  
  567. In plaats van het tonen van de plaatsomschrijving bij het overzicht, kunt u er
  568. ook voor kiezen dat de volgende drie zetten van die partij worden getoond: dit
  569. doet u eenvoudig door "Plaats" aan te klikken of het blokje "MVS/PLC" of met 
  570. de toets ALT_M.
  571.  
  572. Onderin in het kommentaarveld staan de extra gegevens van die partij waar de
  573. selectiebalk op dat moment staat. U laadt een partij door de gewenste partij aan
  574. te klikken of met de cursortoets een partij te selecteren en met ENTER te
  575. bevestigen.
  576.  
  577. 6.3. Volgende partij van de database (DATA F4)
  578. DATA F4-volgende partij (of ALT_N met de snel-toets) zal de  partij laden die
  579. onder de laatstgeladen partij stond in het laatst door u gevraagde partijen
  580. overzicht. Dit betekent dus bijv. ook dat als het laatste partijenoverzicht
  581. gebaseerd was op de zoekfunctie namen met de naam Timman, dat REBEL DECADE 1.2 de
  582. volgende partij van Timman zal laden.
  583.  
  584. 6.4. Partij bewaren (DATA F4)
  585. Hierbij wordt u gevraagd om een aantal gegevens in te voeren die  samen met de
  586. zetten en het eventuele zetkommentaar van de partij die op dat moment op het
  587. bord gespeeld wordt, opgeslagen zullen worden. Bij sommige velden krijgt u een
  588. voorkeursinvulling voorgeschoteld (te zien in de default-balk). ENTER zorgt
  589. ervoor dat die tekst wordt ingevoerd en u in het volgende veld komt; een spatie
  590. zorgt voor een leeg veld (geen tekst) en indien u niet akkoord bent met de
  591. voorkeursinvulling, kunt u uw eigen tekst intypen.
  592.  
  593. Met tekst in te vullen velden:
  594. * Naam van wit maximaal 20 tekens, u bent verplicht hier wat in te vullen,
  595.   indien u niets invult zal automatisch Player ingevuld worden;
  596. * Naam van zwart idem naam van wit alleen is hier de REBEL DECADE de naam die
  597.   ingevuld wordt als u met een spatie begint;
  598. * Elo wit de elorating van wit, niet verplicht maar wordt wel aangeraden
  599.   omdat dat bij de overzichten extra mogelijkheden biedt. (zie par. 6.8).
  600.   Alleen een elo -rating tussen en 1000 en 3400 is toegestaan;
  601. * Elo zwart idem elo wit;
  602. * Plaats niet verplicht, maximaal 39 tekens;
  603. * Datum niet verplicht, hier kunt een exacte datum of een jaartal ingegeven ;
  604. * Toernooi niet verplicht, maximaal 39 tekens;
  605. * Uitslag niet verplicht maar wordt wel aangeraden omdat dat bij de
  606.   overzichten extra mogelijkheden biedt.(zie par. 6.8).
  607.  - winst voor wit wordt aangegeven met 1-0, u kunt deze uitslag ingeven
  608.    door "1-0", "+" of  "1";
  609.  - winst voor zwart wordt aangegeven met 0-1, u kunt deze uitslag ingeven door
  610.    "0-1", "-" of "0";
  611.  - remise wordt aangegeven met ½-½, u kunt deze uitslag ingeven door "½-½", "="
  612.    "0.5", "½" of "0.5-0.5".
  613. * Kommentaar niet verplicht, maximaal 72 tekens, dit is geen zetkommmentaar
  614.   maar wordt bij de partij apart bewaard.
  615.  
  616. 6.5. Partij overschrijven (DATA F4)
  617. De laatstgeladen partij zal nu overschreven worden met de huidige gegevens. De
  618. oorspronkelijke gegevens van de laatstgeladen partij gaan hiermee dus verloren.
  619. Zie verder ook par. 6.4.
  620.  
  621. 6.6. Partij wissen (DATA F4)
  622. Hierbij zal u gevraagd worden een partij te selecteren die u wilt wissen. U
  623. hebt dezelfde mogelijkheden als onder laden partij (par. 6.1.), waarbij in
  624. dit geval u nog wel extra gevraagd zal worden of de geselecteerde partij
  625. inderdaad gewist dient te worden.
  626.  
  627. 6.7. Reorganiseren (DATA F4)
  628. Reorganiseren zal alle namen weer netjes op alfabetische volgorde  zetten en
  629. heeft alleen zin als er nieuwe partijen zijn toegevoegd of als er partijen zijn
  630. verwijderd. REBEL DECADE 1.2 zal eerst bepalen of het erg zinvol is om te
  631. reorganiseren: gemeld zal worden hoeveel bytes u kunt besparen door te
  632. reorganiseren. Behalve het verkrijgen van meer ruimte op uw harde schijf, kan
  633. het reorganiseren u nog twee voordelen bieden: sommige zoekfunkties zijn sneller
  634. bij een gereorganiseerde database, en zoeken op tekst, zetten of stelling, zal
  635. alle partijen op alfabetische volgorde tonen. Afhankelijk van de grootte van de
  636. database kan het reorganiseren enige tijd in beslag nemen.
  637. Tijdens het reorganiseren wordt een tijdelijk en onzichtbaar reservebestand
  638. aangemaakt. Indien uw harde schijf niet de vereiste ruimte daarvoor bevat is
  639. reorganiseren onmogelijk.
  640.  
  641. 6.8. Zoekfunkties (DATA F4)
  642.  
  643. 6.8.1. Zoek op namen
  644. U kunt hier één voor wit en/of voor zwart opgeven, welke namen vervolgens in de
  645. database gezocht gaat worden. Het programma zal in de database zoeken naar
  646. partijen van de ingevoerde speler die hij zowel met wit als met zwart heeft
  647. gespeeld. Hebt u alleen bij wit een naam ingevoerd dan wordt begonnen met de
  648. partijen waarin gevraagde speler met wit speelde, indien u alleen bij
  649. zwart een naam hebt ingegeven wordt begonnen met de partijen waarin speler met
  650. zwart speelde. Vult u bij beide spelers een naam in, dan zal het programma
  651. alleen die partijen selecteren, waarin beide spelers tegen elkaar speelden. Deze
  652. functie werkt volgens het beroemde BTREE+ principe en zal partijen uit een
  653. database op de harddisk met een grootte van bijvoorbeeld 1.000.000 partijen
  654. binnen enkele seconden op uw scherm tonen.
  655.  
  656. 6.8.2. Zoek op tekst
  657. U krijgt eerst de keus de zoekcriteria te bepalen, dit zal worden gebruikt
  658. volgens het en-en principe: geeft u bijv. een naam, een datum en een uitslag op,
  659. dan zoekt REBEL DECADE 1.2 partijen die èn die naam èn die datum èn die uitslag
  660. bevatten. Dit kan, afhankelijk van het type computer, de grootte van de database
  661. en of u een speciaal disk-caching-programma hebt geladen (zie ook par. 1.5.),
  662. even duren (tenzij u alleen namen opgeeft). Hoe meer criteria u aangeeft, hoe
  663. kleiner de selectie dus zal worden. Namen invullen is niet verplicht; bij de
  664. datum kunt u alleen een jaartal opgeven; bij de tekst maximaal 39 tekens; voor
  665. het overige gelden dezelfde regels als onder par. 6.4. genoemd worden.
  666.  
  667. 6.8.3. Zoek op zetten
  668. Het programma zal partijen gaan zoeken die exact dezelfde zetten bevat als die
  669. in de aktuele partij zijn gespeeld. Dit kan even duren (zie opmerking bij par.
  670. 6.8.2.).
  671.  
  672. 6.8.4. Zoek op stelling
  673. Het programma zal partijen gaan zoeken die exacte dezelfde stelling bevat als
  674. die momenteel op het bord aanwezig is. Dit kan even duren (zie opmerking bij
  675. par. 6.8.2.).
  676.  
  677. 6.9. Overzichten (DATA F4)
  678. Hierbij moet u een menu "uitschuiven" dat u zes mogelijkheden voor een
  679. overzicht aanbiedt. Deze overzichten kunt u achteraf ook naar tekstfile
  680. wegschrijven door het TXT -knopje in het kommentaarveld aan te klikken (voor de
  681. toetsgebruikers ALT_T).
  682.  
  683. 6.9.1. Volledig overzicht
  684. U krijgt een volledig overzicht van de resultaten van alle spelers uit de
  685. geladen database. De drie elo-ratings zijn respectievelijk de oorspronkelijke
  686. elo rating van de spelers, de gemiddelde elo-rating van de tegenstanders en de
  687. nieuw berekende elo-rating op basis van de uitslagen en de elo-rating van de
  688. tegenstanders.
  689.  
  690. 6.9.2. Top 40 op percentage
  691. U krijgt een overzicht van de beste 40 spelers uit de database  op basis van de
  692. uitslagen. Tijdens het bepalen van de top 40 kunt u switchen met PGUP/PGDWN.
  693.  
  694. 6.9.3. Top 40 op elo-rating
  695. U krijgt een overzicht van de beste 40 spelers uit de database op basis van de
  696. nieuw berekende elo-ratings van de spelers. Tijdens het bepalen van de top 40
  697. kunt u switchen met PGUP/PGDWN.
  698.  
  699. 6.9.4. Toernooi
  700. U wordt gevraagd een toernooi naam op te geven, waarna op basis van de uitslagen
  701. een top 40 van het desbetreffende toernooi wordt gegeven.
  702.  
  703. 6.9.5. Tweekamp
  704. U wordt gevraagd twee spelersnamen op te geven, waarna REBEL DECADE 1.2  de database
  705. zal onderzoeken op de partijen die beide spelers tegen elkaar gespeeld hebben.
  706.  
  707. 6.9.6. Boekopeningen
  708. U wordt gevraagd een aantal criteria op te geven, waarna gezocht wordt welke
  709. boekopeningen de eventueel opgegeven speler allemaal heeft gespeeld van de
  710. partijen die in de geladen database opgeslagen zijn. Hoe meer criteria u
  711. opgeeft, des te kleiner zal het aantal partijen zijn die worden verwerkt in het
  712. overzicht.
  713.  
  714. U kunt uiteraard slechts één naam opgeven: hetzij voor wit, hetzij voor zwart.
  715. U kunt zich middels deze optie dus voorbereiden op uw toekomstige
  716. tegenstander(s) door het openingsrepertoir van uw tegenstander met wit of met
  717. zwart op te vragen. Indien u geen criteria opgeeft, zal de hele database
  718. betrokken worden bij het overzicht.
  719.  
  720. 6.10. Nieuwe databases (DATA F4)
  721. U kunt met deze keuze een eigen database aanleggen, bijv. van de partijen die u
  722. zelf in uw schaakclub speelt.
  723.  
  724.  
  725. Hfd. 7: Scherminstellingen
  726.  
  727. U kunt met REBEL DECADE 1.2 voor een groot deel zelf bepalen wat u allemaal op uw PC
  728. scherm te zien krijgt.
  729.  
  730. 7.1. Standaard instellingen (START F1)
  731. Wanneer u kiest voor START F1-standaard instellingen zal het beeldscherm naar de
  732. standaard waarden worden ingesteld.
  733. Wanneer u geen REBEL.CFG file meer heeft staan in de directory waarin het REBEL
  734. DECADE 1.2 programma staat, zal het programma ook met deze instellingen opstarten.
  735.  
  736. 7.2. Standaard kleuren (START F1)
  737. Wanneer u kiest voor START F1-standaard kleuren zal het beeldscherm naar de
  738. standaard kleurenpalet worden ingesteld.
  739. Wanneer u geen REBEL.CLR file meer heeft staan in de directory waarin het REBEL
  740. DECADE 1.2 programma staat, zal het programma ook met deze instellingen opstarten.
  741.  
  742. 7.3. Namen veranderen (INSTEL F5)
  743. U kunt zowel de naam van wit als de naam van zwart veranderen via de eerste twee
  744. keuzes van INSTEL F5: de cursor zal dan in het desbetreffende naamkader gaan
  745. knipperen en u kunt een naam ingeven van maximaal 12 tekens lang. Wanneer een
  746. partij uit een partijenbestand geladen wordt met een naam van meer dan 12 tekens
  747. lang, zullen alleen de eerste 12 tekens getoond worden.
  748.  
  749. 7.4. Toon materiaal (INSTEL F5)
  750. Hiermee kunt u kiezen of u wilt dat REBEL DECADE 1.2 laat zien welke stukken u voor
  751. dan wel achter staat. Wilt u dit niet zien, dan zal het zettenvenster groter
  752. worden en meer zetten kunnen bevatten.
  753.  
  754. 7.5. Toon hint (INSTEL F5)
  755. Hiermee kunt u kiezen of u wilt dat REBEL DECADE 1.2 laat zien welke zet de computer
  756. adviseert. Wilt u dit niet zien, dan zal het zettenvenster groter worden en meer
  757. zetten kunnen bevatten. Indien u het wel wilt zien en u wilt de geadviseerde zet
  758. uitvoeren kunt u eenvoudig door aan te klikken (of ALT_H) de geadviseerde zet
  759. uitvoeren.
  760.  
  761. 7.6. Toon oordeel (INSTEL F5)
  762. Hiermee kunt u kiezen of u wilt dat REBEL DECADE 1.2 op navraag laat zien hoe REBEL
  763. DECADE 1.2 de huidige stelling beoordeelt. U kunt dit dan vervolgens opvragen door
  764. in het kommentaarveld te klikken of middels ALT_T. In de linkerkolom wordt op
  765. vier punten informatie gegeven over de belangrijkste velden van de huidige
  766. positie en in de rechterkolom wordt op vier punten een algemeen oordeel gegeven
  767. over de huidige positie. Voor een meer schaaktechnische uitleg van deze optie
  768. verwijzen we naar de README-file.
  769.  
  770. 7.7. Toon/bewaar varianten (INSTEL F5)
  771. Met INSTEL F5-Toon variant kiest u of u wilt dat REBEL DECADE 1.2 tijdens het
  772. rekenproces laat zien welke varianten haar het beste lijken. Met INSTEL
  773. F5-Bewaar variant kiest u of u wilt dat REBEL DECADE 1.2 de beste varianten
  774. automatisch in het zetkommentaar opslaat of niet.
  775.  
  776. 7.8. Bord draaien (INSTEL F5)
  777. Deze keuze geeft u de mogelijkheid het speelbord om te draaien.
  778.  
  779. 7.9. Talen (INSTEL F5)
  780. In het uitschuifmenu verschijnen de talen welke u kunt kiezen. Kiest u een
  781. andere taal dan die op dat moment gehanteerd wordt, dan zal het scherm
  782. dienovereenkomstig aangepast worden.
  783.  
  784. 7.10. Kleuren (INSTEL F5)
  785. Er opent een nieuw menu en U kunt hiermee bijna alle kleuren van het scherm
  786. wijzigen naar uw eigen inzicht.
  787. Dit nieuwe menu biedt ook de mogelijkheid uw kleurinstelling te bewaren: het op
  788. dat moment ingestelde kleurenpalet zal dan worden bewaard in de REBEL.CLR file
  789. (zie ook paragraaf 1.3). Iedere keer dat u het programma opstart zal het scherm
  790. volgens deze waarden worden ingesteld. Het REBEL DECADE 1.2 programma heeft zelf ook
  791. een kleurenpalet ingeprogrammeerd gekregen, deze zijn te verkrijgen via START
  792. F1-Standaard kleuren.(par. 7.2) .
  793.  
  794. 7.11. Stukken (INSTEL F5)
  795. Met deze keuze is het mogelijk een andere stukkenset te laden. Er worden drie
  796. stukkensets standaard meegeleverd.
  797.  
  798. 7.12 Bewaar instellingen (INSTEL F5)
  799. Wanneer u wijzigingen in de schermopmaak wilt bewaren, kiest u deze optie
  800. en de op dat moment ingestelde waarden zullen worden bewaard in de REBEL.CFG
  801. file (zie ook paragraaf 1.3). Iedere keer dat u het programma opstart zal het
  802. scherm volgens deze waarden worden ingesteld. Het REBEL DECADE 1.2 programma heeft
  803. zelf ook een scherminstellingen ingeprogrammeerd gekregen, deze zijn te
  804. verkrijgen via START F1-Standaard instellingen(par. 7.1).
  805.  
  806. 7.13. Het kommentaarveld
  807.  
  808. Het kommentaarveld wordt voor verschillende doeleinden gebruikt:
  809. * tijdens het rekenen indien Toon variant aanstaat, worden er mogelijk vier
  810.   regels getoond: de bovenste drie bevatten de varianten die REBEL DECADE 1.2 heeft
  811.   overdacht en de onderste geeft informatie over het rekenproces op het moment
  812.   zelf. Voorbeelden: de onderste regel zou kunnen zijn:
  813.   "09:23  10.22 (43)  b5xa4 Pos/sec: 12.234 (3.890.345 pos. geëvalueerd)"
  814.   hetgeen u het volgende vertelt over het rekenproces:
  815.   er is totdusver 9 minuut en 23 seconden besteed aan rekenen; REBEL DECADE 1.2 is
  816.   10 ply diep aan het rekenen en heeft inmiddels 22 mogelijkheden 10 ply diep
  817.   bekeken; er zijn in totaal 43 mogelijke zetten; REBEL DECADE 1.2 is nu aan het
  818.   rekenen over zet b5xa4; tijdens de vorige seconde werden 12.234 posities
  819.   bekeken en in totaal zijn er nu 3.890.345 mogelijke posities overdacht.
  820.   één van de bovenste regels zou kunnen zijn:
  821.   "00:04  4.05  0.15  b5xa4 Ta1xa4 ..."
  822.   hetgeen u het volgende vertelt over het rekenproces:
  823.   na 0 minuten en 4 seconden was het programma 4 ply diep en waren er al vijf
  824.   andere mogelijke zetten overdacht; de beste positie die na 4 sec gevonden
  825.   werd kreeg een waardering van 0.15 en bestond uit de variant b5xa4 Ta1xa4 etc
  826.  
  827. * tijdens het rekenen indien Toon variant uit staat, wordt er één regel getoond
  828.   onderin het kommentaarveld die beperkte informatie geeft over het rekenproces
  829.   bijv. 09:23  10.22 (43)  Pos/sec: 12.234 (3.890.345 pos. geëvalueerd)"
  830.   hetgeen u het volgende vertelt over het rekenproces:
  831.   er is totdusver 9 minuut en 23 seconden besteed aan rekenen; REBEL DECADE 1.2 is
  832.   10 zetten diep aan het rekenen en heeft momenteel 22 zetten berekend; er zijn
  833.   in totaal 43 mogelijke zetten; tijdens de vorige seconde werden 12.234
  834.   posities bekeken; en in totaal zijn er nu 3.890.345 mogelijke posities
  835.   overdacht. 
  836. * indien er zetkommentaar is opgeslagen wordt in dit veld het zetkommentaar
  837.   getoond.
  838. * indien informatie over partij (DATA F4- Partij-info) of over  het programma
  839.   (START F1- Programma info) of over de databases (START F1- Data info) wordt
  840.   opgevraagd, zal deze in het kommentaar veld getoond worden.
  841. * indien Toon Teacher (INSTEL F4) aan staat en er wordt in dit veld geklikt (of
  842.   ALT_T) zal een beoordeling van de huidige stelling worden getoond.
  843. * indien het boek (INSTEL F4) aan staat en het programma zit nog in het
  844.   openingsboek, zullen de mogelijke boekzetten getoond worden plus de naam van de
  845.   totdusverre gespeelde opening. Zie ook 3.1.5. 
  846. * indien u in een laad-, zoek- of geef overzicht funktie van de database bent,
  847.   wordt de diverse informatie in dit veld getoond (zie hoofdstuk 6 voor details)
  848.  
  849. Hfd. 8: Stellingen opzetten (POS F6)
  850.  
  851. 8.1. Stelling opzetten (POS F6)
  852. Met behulp van deze keuze kunt u stukken toevoegen aan of verwijderen van het
  853. bord. Op de plaats van de zettenlijst verschijnen nu de twaalf stukken. Met de
  854. muis kunt u eenvoudig een ander stuk selecteren door het aan te klikken met als
  855. extra mogelijkheid de rechtermuisknop: daarmee selecteert u in één keer het
  856. volgende stuk. Toetsgebruikers: met de spatiebalk selecteert u een volgende stuk
  857. en met de "+"-toets hetzelfde stuk van de andere kleur. Een stuk verwijderen
  858. doet u door hetzelfde stuk nog een keer op dat veld te plaatsen of door met de
  859. cursor-toetsen een veld te selecteren en de Del toets te gebruiken.
  860. Illegale stellingen worden niet geaccepteerd: u krijgt een melding indien een
  861. stelling ongeldig is. Indien u besluit toch het stelling opzetten te willen
  862. verlaten, zal bij een illegale stelling de laatstbewaarde legale stelling
  863. opnieuw op het speelbord verschijnen.
  864.  
  865. 8.2. Leegmaken bord (POS F6)
  866. Hiermee maakt u het hele bord leeg en zal automatisch naar POS F5-stelling
  867. opzetten worden gegaan, aangezien een bord zonder koningen een illegale stelling
  868. oplevert.
  869.  
  870. 8.3. Opzetten afbreken (POS F6)
  871. Hiermee worden alle eventuele veranderingen die u hebt aangebracht  in de
  872. stelling ongedaan gemaakt en wordt er teruggegaan naar de oude stelling.
  873.  
  874. 8.4. Wit/zwart aan zet (POS F6)
  875. Met POS F5-wit aan zet en POS F5-zwart aan zet kunt u bepalen welke speler het
  876. eerst aan zet is.
  877.  
  878.  
  879. Hfd. 9: Overige opties
  880.  
  881. 9.1. Analyse mode (NIVO F2)
  882. De computer zal nu over de aanwezige stelling gaan rekenen tot de maximale
  883. rekendiepte (30 zetten). Het verzetten van een stuk zal de computer opnieuw
  884. laten gaan rekenen over de stelling die dàn op het bord staat. U kunt dus nu
  885. ongehinderd allerlei zetten invoeren tot het maximale aantal zetten dat
  886. ingevoerd kan worden (192), bereikt is. De REBEL aanklik-knop is nu veranderd in
  887. een GAME aanklik-knop. Indien u deze aanklikt en u zou zijn afgeweken van de
  888. oorspronkelijk gedane zetten, dan worden de oorspronkelijk zetten weer geladen
  889. en het bord en de zettenlijst dienovereenkomstig aangepast. Zodoende kunt u op
  890. een eenvoudige wijze een gespeelde partij of een afgebroken stelling analyseren
  891. zonder dat u deze partij steeds opnieuw hoeft te laden. U verlaat deze optie
  892. door een nivo te kiezen uit NIVO F2 of door OPTIES F3-analyseer partij of
  893. analyseer database te kiezen.
  894.  
  895. 9.2. Speler-speler (OPTIES F3)
  896. De computer zal geen tegenzet berekenen en uitvoeren. U kunt nu een partij
  897. tegen een menselijke tegenstander spelen of een door u gewenste zettenvolgorde
  898. inbrengen zonder dat u gestoord wordt door het rekenen van de computer. U maakt
  899. de computer weer rekenend door REBEL aan te klikken.
  900.  
  901. 9.3. Automatisch (OPTIES F3)
  902. U zult niet om een tegenzet gevraagd worden, maar de computer zal tegen
  903. zichzelf gaan schaken. U kunt dit onderbreken door REBEL aan te klikken of een
  904. pulldownmenu te aktiveren.
  905.  
  906. 9.4. Analyseer partij (OPTIES F3)
  907. Middels een uitschuifmenu heeft u de keuze of REBEL DECADE 1.2 de partij alleen voor
  908. wit, alleen voor zwart of voor beide kleuren moet analyseren. Nadat u een keuze
  909. heeft gemaakt zal REBEL DECADE 1.2 de huidige partij gaan analyseren op het huidige
  910. nivo en vanaf de huidige zet. U bepaalt dus zelf vanaf welke zet de analyse zal
  911. aanvangen. De REBEL-knop zal veranderen in een EXIT-knop waarmee u het
  912. analyseren voortijdig kunt afbreken. REBEL DECADE 1.2 zal iedere zet van wit en/of
  913. zwart (afhankelijk van welke keuze u hebt gemaakt) gaan analyseren op het
  914. huidige nivo en de resultaten wegschrijven in het zetkommentaar (daarmee
  915. verliest u eventueel eerder gemaakt zetkommentaar!). Het analyseren gebeurt
  916. vanuit twee gezichtspunten: eerst wordt de zet die de speler heeft gedaan
  917. geanalyseerd en daarna zal REBEL DECADE 1.2 de stelling analyseren om zijn advies te
  918. geven. Wanneer dit advies beduidend beter lijkt te zijn dan de zet zoals deze in
  919. werkelijkheid gespeeld is, zal in het kommentaar twee uitroeptekens verschijnen
  920. bij de advieszet van REBEL DECADE 1.2. Voorbeeld van analysekommentaar van de partij
  921. tussen A en B:
  922.   A   7.00 -0.15 f2-f3 e7-e5 e2-e4 Lf8-c5 Pg1-e2 Pb8-c6 Pb1-c3
  923. REBEL 7.00 +0.16 e2-e4 e7-e5 Pg1-f3 Pb8-c6 d2-d4 e5xd4 Pf3xd4
  924. A speelde dus pion f3, maar REBEL DECADE 1.2 zou pion e4 hebben gespeeld omdat hij
  925. dat met 0.16 positiever waardeert. Voor een meer uitgebreid voorbeeld van de
  926. kracht van deze analyse functie verwijzen we naar de README-file.
  927.  
  928. 9.5. Analyseer database (OPTIES F3)
  929. De op dat moment aktuele database zal geanalyseerd worden naar beginstelling.
  930. Deze optie is vooral bedoeld voor een database die allerlei (test) stellingen
  931. bevat omdat de computer nu alle partijen uit de database achtereenvolgens zal
  932. laden en de beginstelling zal doorrekenen overeenkomstig het op dat moment
  933. geldige nivo en de resultaten daarvan zal wegschrijven in het kommentaarveld van
  934. een nieuwe database. De meegeleverde databases BT-2450.DAT en BT-2630.DAT zijn
  935. bijv. erg geschikt om deze optie eens mee uit te proberen.
  936.  
  937. De database waarnaar de gegevens geschreven gaan worden, heet standaard
  938. ANALYSE.DAT.I ndien deze al bestaat, zal u gevraagd worden een nieuwe naam
  939. in te typen.
  940.  
  941. De REBEL aanklik-knop is veranderd in een EXIT aanklik-knop en zal pas weer
  942. veranderen als de computer alle partijen uit de database heeft afgewerkt of als
  943. u dit onderbreekt door deze knop aan te klikken (voor de toetsgebruiker: ESC).
  944. Door het laden van de database ANALYSE.DAT kunt u nu de resultaten van de
  945. analyses bestuderen.
  946.  
  947. 9.6. Ga naar zetnummer (OPTIES F3)
  948. Het selecteren van deze keuze zal een cursor doen laten knipperen in het
  949. keuzeveld waar u vervolgens het zetnummer in kunt typen. Geeft u een zetnummer
  950. in dat hoger is dan het aantal gespeelde zet dan zal het programma naar de
  951. laatste zet gaan. Om naar het begin van een partij te gaan, kunt u zet 0
  952. opgeven.
  953.  
  954. 9.7. Zoek naar zet (OPTIES F3)
  955. Hiermee kunt u een zet zoeken op grond van de coördinaten die u nog weet, bijv.
  956. e2-e4. Indien de partij de gevraagde zet bevat, zal de REBEL DECADE 1.2 naar die zet
  957. toegaan en de bijhorende stelling op het bord zetten. Indien niet aanwezig, zal
  958. REBEL DECADE 1.2 dit melden, evenals wanneer u iets onjuist invoert.
  959.  
  960. 9.8. Ga naar einde (OPTIES F3)
  961. Hiermee zal REBEL DECADE 1.2 naar de laatste zet van de partij gaan. U kunt dit ook
  962. direct doen met de <END> toets.
  963.  
  964. 9.9. Herspeel partij (OPTIES F3)
  965. Via het uitschuifmenu kunt u uit drie tempo's kiezen, waarna de gehele partij
  966. volgens het gewenste tempo nagespeeld zal worden vanaf de eerste zet. U kunt het
  967. naspelen tijdelijk onderbreken door de spatiebalk in te drukken. Opnieuw de
  968. spatiebalk indrukken zal er voor zorgen dat de partij verder nagespeeld wordt. U
  969. kunt het naspelen definitief stoppen door ESC of een menu aan te roepen.
  970.  
  971. 9.10. Schrijf zetkommmentaar (OPTIES F3)
  972. Hiermee kunt u op eenvoudig wijze iedere zet van maximaal 3 regels kommentaar
  973. voorzien. Het wordt bij het opslaan van een partij bewaard indien INSTEL
  974. F5-bewaar-variant aan staat. Het kommentaar wordt bij herspelen automatisch
  975. zichtbaar indien u INSTEL F5-toon variant aan hebt staan.
  976.  
  977. 9.11. Partij naar tekstfile (OPTIES F3)
  978. Hiermee kunt u een partij laten wegschrijven naar een ASCII-tekst bestand
  979. inclusief het zetkommentaar, namen, datum etc. Het gemaakte tekstbestand kunt u
  980. met uw tekstverwerker inlezen. REBEL DECADE 1.2 zal u om een legale file-naam vragen
  981. waarnaar de partij gegevens moeten worden weggeschreven.
  982.  
  983. 9.12. Printeruitvoer
  984. Standaard staat deze optie uit. Wanneer u deze optie aan zet, zal iedere zet
  985. ook geprint worden. Er worden alleen zetten geprint indien de zetten één voor
  986. één door de computer worden gedaan. Indien de printer één of andere storing
  987. heeft (bijv. geen papier) zal er geen melding volgen, maar zal er niet verder
  988. geprint worden. Het gebruik van kettingpapier is dus aan te bevelen in dit
  989. geval.
  990.  
  991. 9.13. Aanvangspartij (DATA F4)
  992. Deze keuze zal de partij laden die aktueel was op het moment vóór dat u iets
  993. wijzigde aan die partij of voordat u een andere partij laadde.
  994.  
  995. 9.14. Geluid (INSTEL F5)
  996. Deze keuze geeft u de gelegenheid het geluid aan of uit te zetten. Iedere
  997. schaakfout wordt door een boodschap en een piepje aangegeven, ook iedere zet die
  998. gedaan wordt, wordt met een piep begeleid. Wanneer u een zet doet, die
  999. overeenkomt met die de computer aan het berekenen is in het zogeheten permanent
  1000. brain (zie par. 5), zal de piep verschillen van de gebruikelijke piep.
  1001.  
  1002. 9.15. Muis (INSTEL F5)
  1003. Hiermee hebt u de mogelijkheid de muis in- of uit te schakelen. U kunt de muis
  1004. alleen aanzetten indien er voordien ook een muisdriver geladen was.
  1005.  
  1006. 9.16. Tijd wisselen
  1007. Voor de muisgebruiker is er de mogelijkheid de tijd van wit en  zwart om te
  1008. wisselen door in het tijdvenster van één van beide spelers te klikken.
  1009.  
  1010. 9.17. Namen wisselen
  1011. Voor de muisgebruiker is er de mogelijkheid de namen van wit en zwart om te
  1012. wisselen door op één van beide namen te klikken.
  1013.  
  1014.  
  1015. Hfd. 10: Problemen
  1016.  
  1017. 10.1. AUTOEXEC.BAT problematiek
  1018. Sommige AUTOEXEC.BAT commando's kunnen de goede werking van REBEL DECADE 1.2
  1019. verstoren. De belangrijkste in deze categorie is de MODE instructie. Als u
  1020. problemen hebt met het laden van REBEL DECADE 1.2 raden we u aan deze lijnen te
  1021. verwijderen of te de-activeren in uw AUTOEXEC.BAT file dmv de REM instructie.
  1022.  
  1023. 10.2. Ontbrekende files.
  1024. Indien één of meerdere van de volgende files ontbreken, zult u het programma
  1025. niet aan de praat krijgen:
  1026. * REBEL.TRL, * REBEL.GIF, * BOOK.TRL, * BOOK.TRX, * REBEL.PCS (of een andere in
  1027. de REBEL.CFG opgeslagen .PCS file). Kopieer van uw diskette de betreffende
  1028. file(s). Zie ook paragraaf 1.3.
  1029.  
  1030. Hfd. 11 : HET MEPHISTO BORD
  1031.  
  1032. Dit schaakprogramma is tevens geschikt voor het aantrekkelijke 
  1033. Mephisto bord wat het spelen tegen de computer nóg eenvoudiger en 
  1034. gebruikersvriendelijker maakt! 
  1035. Wanneer u deze funktie opstart (OPTIES F3) zal automatisch gezocht worden of
  1036. het Mephisto bord aangesloten is. Als alles aangesloten ist, zult u zien dat
  1037. iedere LED even kort oplicht. Als er geen goede verbindingen zijn
  1038. (bijvoorbeeld kabel niet goed op printerpoort aangesloten of geen stroom voor
  1039. 't bordje) krijgt u een foutmelding. Door een toets in te drukken kunt u
  1040. daarna wel gewoon met het programma spelen echter zonder het bordje.
  1041.  
  1042. BELANGRIJK !!
  1043. =============
  1044. ALS U IETS WILT VERANDEREN AAN DE VERBINDING MET UW BORDJE, ZET DAN ALTIJD
  1045. EERST DE COMPUTER UIT, ANDERS BESCHADIGT U MOGELIJK DE IO-KAART VAN UW PC.
  1046.  
  1047. Als het programma het Mephisto bord heeft herkend zal het de posities van de
  1048. stukken op het bord gaan controleren. Bedenkt u echter wel dat het bord niet
  1049. kan zien WELK stuk op een bepaald veld staat. 
  1050.  
  1051. Als de positie op het bord niet gelijk is aan de positie van de partij zal er
  1052. een piepje klinken en zal er een LED gaan flikkeren van een veld dat niet in
  1053. orde is. Zolang dit niet hersteld is zal na iedere zet opnieuw een piep ten
  1054. gehore worden gebracht.
  1055.  
  1056. 11.1   Spelen met het Mephisto bord
  1057. Om het bord de juiste gegevens naar uw PC te laten sturen, moet u het stuk
  1058. dat u wilt verplaatsen optillen en op het door u gewenste veld zetten.
  1059. Voor wat betreft bijzondere zetten zoals een stuk slaan, rokeren etc.: volg
  1060. de officiële regels en het programma zal de zetten goed uitvoeren. 
  1061. Wanneer u een fout maakt bij het uitvoeren van een zet (bijv.: u vergeet de
  1062. toren te verzetten bij het rokeren) dan zullen er LEDs gaan flikkeren op het
  1063. bord. Dit wordt alleen gestopt door òf de zet correct uit te voeren òf door
  1064. op ESC te drukken. Wanneer u van de ESC-knop gebruikt maakt zult u bij iedere
  1065. zet een piep horen totdat de positie op het Mephisto bord dezelfde is als die
  1066. van de partij op uw PC-scherm.
  1067.  
  1068. Als REBEL DECADE 1.2 een zet afgeeft kunt u dit zien doordat de LEDs van de 
  1069. betreffende velden gaan flikkeren. U kunt nu zelf geen zet doen totdat u òf de
  1070. zet correct uitgevoerd hebt òf op  ESC drukt. 
  1071. Wanneer u van de ESC-knop gebruikt maakt zult u bij iedere zet een piep horen
  1072. totdat de positie op het Mephisto bord dezelfde is als die van de partij op
  1073. uw PC-scherm.
  1074.  
  1075. Met het Mephisto bord in gebruik kunt u ook eenvoudig een zet terugnemen, een
  1076. bestaande zet vooruit spelen en een nieuwe partij starten:
  1077.  
  1078. TERUGNEMEN VAN EEN ZET: neem het laatst verzette stuk en zet het weer op het
  1079.                         oorspronkelijk veld. Het programma zal dit behandelen
  1080.                         als een reguliere zet-terugnemen
  1081. VOORUIT SPELEN VAN EEN  als een partij is geladen en u doet een zet die
  1082.          BESTAANDE ZET: dezelfde is als de zet in de geladen partij, dan zal
  1083.                         het programma dit behandelen als een reguliere
  1084.                         zetvooruit-spelen.                         
  1085.  
  1086. Indien u het pro-gramma weer een tegenzet wil laten berekenen dient u op
  1087. REBEL te klikken.
  1088.  
  1089. NIEUWE PARTIJ:          als u alle stukken weer in de beginstelling zet, zal
  1090.                         het programma dit als een nieuwe partij opstarten
  1091.                         behandelen (ALT_G ). Dit werkt niet als het programma
  1092.                         aan zet en aan het rekenen is.
  1093.  
  1094. 11.2 MEPHISTO BORD AAN/UIT
  1095. Met deze optie kunt u het Mephisto bord (de)-aktiveren. Het OPTIES F3 menu
  1096. geeft de status aan van het bord. Als het uit staat en u klikt het aan zal
  1097. het programma een Mephisto schaakbord proberen te detecteren.
  1098. Als alles aangesloten is, zult u zin dat iedere LED even kort oplicht.
  1099. Als er geen goede verbindingen zijn (bijvoorbeeld kabel niet goed op
  1100. printerpoort aangesloten of geen stroom voor 't bordje) krijgt u een
  1101. foultmelding. Door een toets in te drukken kunt u daarna wel gewoon met het
  1102. programma spelen echter zonder het bordje.
  1103.  
  1104. NOGMAALS !!
  1105. ===========
  1106. ALS U IETS WILT VERANDEREN AAN DE VERBINDING MET UW BORDJE, ZET DAN ALTIJD
  1107. EERST DE COMPUTER UIT, ANDERS BESCHADIGT U MOGELIJK DE IO-KAART VAN UW PC.
  1108.  
  1109.  
  1110. Hfd. 12: KORTE HISTORIE
  1111.  
  1112. Ed Schröder (geboren in Den Haag) woont in Deventer en houdt zich sinds 1985
  1113. bezig met het ontwikkelen van computerschaakprogramma's. Sinds 1988 behoort hij
  1114. tot de absolute wereldtop op dit gebied en hij zag zijn inspanningen voor het
  1115. eerst met een wereldtitel beloond in 1991 in Vancouver. De wereldtitel die het
  1116. programma in 1992 in Madrid behaalde heeft een gouden randje: voor het eerst
  1117. werd een microcomputer programma wereldkampioen in een competitie waaraan ook
  1118. mainframes meededen! Het bevestigde niet alleen Ed's capaciteiten maar ook het
  1119. feit dat de microcomputers niet meer onder hoeven te doen voor grote,
  1120. supersnelle mainframe 's. Ook veroverde hij reeds vele malen het Nederlands
  1121. Kampioenschap Computerschaak. Voordat REBEL 6.0 op de markt kwam in augustus
  1122. '94 had een voorversie op het AEGON mens /computer grote indruk gemaakt, door op
  1123. dat toernooi als beste computerprogramma te eindigen onder de naam Gideon 2.0.
  1124.  
  1125. Bij de tot standkoming van dit PC-programma zijn naast Ed, nog twee specialisten
  1126. betrokken: Jeroen Noomen, die al voor meerdere programma's de boekopeningen
  1127. maakte, en Rob Kemper, die voor de graphics en IO tekende.
  1128.  
  1129. Ed gelooft niet dat een computer ooit definitief kan afrekenen met een
  1130. menselijke schaker van het niveau van een Kasparov, hoewel hij dit niet meer zo
  1131. stellig zegt als vroeger. In ieder geval vindt hij zijn programma nog lang niet
  1132. uitontwikkeld en ziet hij nog voldoende punten waarop zijn programma verbeterd
  1133. zou kunnen worden.
  1134.  
  1135.  
  1136. Wilt u op de hoogte blijven van ontwikkelingen op PC-schaakgebied, hebt u
  1137. suggesties tot verbetering van het programma of bepaalde bedieningswensen stuurt
  1138. u dan een briefje naar:
  1139.  
  1140.   Schröder BV
  1141.   Postbus 6365
  1142.   7401JJ Deventer
  1143.  
  1144. Wij zien uw reakties en suggesties met belangstelling tegemoet!
  1145.  
  1146.